ในแวดวงอุตสาหกรรมที่มีการพัฒนาอย่างรวดเร็วในปัจจุบัน อาขีวอนามัยและความปลอดภัยของพนักงานรวมไปถึงบุคลากรภายในองค์กรเป็นสิ่งที่สำคัญและมองข้ามไปไม่ได้เลย ซึ่ง ISO 45001 ก็เป็นหนึ่งในมาตรฐานและแนวทางในการปฏิบัติเพื่อพัฒนาองค์กรธรรมดา ๆ ไปสู่องค์กรมาตรฐานระดับสากล
ในบทความนี้เราจะพาคุณไปทำความรู้จักกับ ISO 45001 กันมากขึ้น ว่ามันมีความเป็นมาอย่างไรบ้าง มีความสำคัญอย่างไร ประโยชน์ของมัน รวมไปถึงข้อจำกัดในการใช้งานมาตรฐานนี้ในแต่ละองค์กร
ประวัติความเป็นมาของ ISO 45001
ก่อนที่ ISO 45001 จะถูกคิดค้นและเขียนขึ้น ก็มี OHSAS 18001 ซึ่งเป็นมาตรฐานสากลหลักสำหรับการจัดการ อาชีวอนามัยและความปลอดภัย อย่างไรก็ตาม ในช่วงปี 2018 ที่เทคโนโลยีด้านอุตสาหกรรมและการเจริญเติบโตของเศรษฐกิจกำลังพุ่งขึ้นอย่างก้าวกระโดด การทำงานที่ซับซ้อนมากยิ่งขึ้น สถานที่การทำงานที่มีความเป็นสมัยใหม่ การใช้มาตรฐานเดิมจึงอาจจะไม่ตอบโจทย์
ISO 45001 จึงได้ถูกคิดค้นขึ้นมา โดย International Organization for Standardization ซึ่งพัฒนาให้มีความทันสมัยมากยิ่งขึ้น และครอบคลุมกับระบบอุตสาหกรรมรูปแบบใหม่มากยิ่งขึ้นนั่นเอง
องค์ประกอบสำคัญของ ISO 45001
- ความเป็นผู้นำและการมีส่วนร่วมของพนักงาน: ISO 45001 ให้ความสำคัญกับบทบาทของผู้นำในการขับเคลื่อนวัฒนธรรมความปลอดภัย โดยต้องการให้ผู้นำให้ความสำคัญกับความปลอดภัยของบุคลากรในองค์กรมากที่สุด
- การจัดการความเสี่ยง: ในขณะที่มาตรฐานแบบเก่าอย่าง OHSAS 18001 เน้นการควบคุมและจัดการกับอันตรายที่เกิดขึ้นเป็นหลัก ISO 45001 เน้นป้องกันอันตรายโดยใช้การประเมินความเสี่ยงและโอกาสที่อันตรายต่าง ๆ จะเกิดขึ้นและวางแผนเพื่อรับมืออันตรายเหล่านั้น
- การประเมินผลการปฏิบัติงาน: การติดตาม การวัดผล การวิเคราะห์ และการประเมินประสิทธิภาพของการทำงานอย่างสม่ำเสมอทำให้มั่นใจได้ว่ามาตรฐานหรือวิธีการทำงานที่ใช้กันอยู่มีความทันสมัยและตรงตามจุดประสงค์ด้านการจัดการ อาชีวอนามัยและความปลอดภัย
- การปรับปรุงอย่างต่อเนื่อง: Plan-Do-Check-Act (PDCA) เป็นส่วนหนึ่งของ ISO 45001 ทำให้มั่นใจได้ว่าองค์กรต่างๆ จะประเมินและปรับปรุงมาตรฐานของตนเองอย่างต่ำเนื่อง
ประโยชน์ของการนำ ISO 45001 มาใช้ในองค์กร
- ปรับปรุงและพัฒนาวัฒนธรรมความปลอดภัย: องค์กรที่ปฏิบัติตามมาตรฐาน ISO 45001 จะถือว่าเป็นส่งเสริมวัฒนธรรมความปลอดภัยเชิงรุกอย่างเต็มประสิทธิภาพ ซึ่งสามารถช่วยลดอุบัติเหตุหรือเหตุการณ์ไม่คาดฝันในที่ทำงานได้อย่างเห็นผล
- การยอมรับในระดับสากล: ISO 45001 นั้นถือเป็นหนึ่งในมาตรฐานด้านความปลอดภัยที่ได้รับการยอมรับในระดับสากลมากที่สุด ทำให้องค์กรที่ใช้มาตรฐานนี้มีความน่าเชื่อถือในฐานะองค์กรที่มีคุณภาพและให้ความสำคัญกับความปลอดภัยของบุคลากร นอกจากนี้อาจจะมีประโยชน์ในด้านของธุรกิจอีกด้วย
- ประสิทธิภาพการทำงานที่ดีขึ้น: พนักงานที่รู้สึกปลอดภัยในการทำงานคือพนักงานที่มีความสุขในการทำงาน ยิ่งมีเกิดอุบัติเหตุในที่ทำงานน้อยเท่าไหร่ ก็ยิ่งแปลว่าการทำงานจะเป็นไปได้อย่างราบรื่น มีโอกาสหยุดการทำงานเนื่องจากอุบัติเหตุน้อย และเมื่อสภาพแวดล้อมในการทำงานปลอดภัย พนักงานก็จะมีสุขภาพจิตที่ดีขึ้นอีกด้วย
ข้อพิจารณาในการใช้งานมาตรฐาน ISO 45001
แม้ว่า ISO 45001 จะมีข้อดีและประโยชน์มากมายจากการใช้งาน แต่ก็อาจจะไม่เหมาะสำหรับบางองค์กร ด้วยเหตุผลเหล่านี้
- การเปลี่ยนแปลงด้านวัฒนธรรม: วัฒนธรรมองค์กรที่อาจจะฝังรากลึก อาจจะเป็นผลเสียให้ไม่สามารถเปลี่ยนหรือปรับปรุงมาตรฐานองค์กรให้เข้ากับมาตรฐานของ ISO 45001 ได้ วิธีการแก้ไขก็คือการเข้าอบรมและทำความเข้าใจเกี่ยวกับมาตรฐานนี้ ว่ามันไม่ได้แย่และจะส่งผลดีต่อองค์กรมากกว่าการใช้มาตรฐานแบบเดิม ๆ นอกจากนี้การให้ความร่วมมือของพนักงานระดับล่างก็มีโอกาสที่จะช่วยโน้มน้ามผู้นำในองค์กรให้เปิดใจยอมรับมาตรฐานใหม่นี้ได้อีกด้วย
- การใช้งานทรัพยากรจำนวนมาก: โดยเฉพาะอย่างยิ่งสำหรับองค์กรขนาดเล็ก เวลา การทุ่มเท และค่าใช้จ่ายที่จำเป็นสำหรับการปฏิบัติตามมาตรฐานเหล่านี้อาจเป็นปัญหาใหญ่ได้ วิธีการแก้ไขก็คือเริ่มจากจุดเล็ก ๆ ก่อนแล้วค่อยพัฒนาไปสู่การปฏิบัติแบบเต็มรูปแบบ
- การขาดความรู้: การทำความเข้าใจและปรับใช้ข้อกำหนดที่ครอบคลุมของ ISO 45001 จำเป็นต้องได้รับการฝึกอบรมและยกระดับทักษะอย่างเข้มงวด ทำให้อาจจะเป็นปัญหาสำหรับองค์กรขนาดเล็กหรือพนักงานใหม่ แต่ก็สามารถแก้ไขได้ง่าย ๆ ด้วยช่วยเหลือกันของบุคลากรภายในองค์กร
สรุป
ISO 45001 เป็นหนึ่งในตัวเลือกที่ดีที่สุดในการยกระดับมาตรฐานอาชีวอนามัยและความปลอดภัย แม้ว่าการปรับใช้ครั้งแรก ๆ อาจจะยุ่งยาก แต่หากสามารถใช้มาตรฐานนี้ในองค์กรได้อย่างมีประสิทธิภาพ ประโยชน์ที่จะได้ก็ไม่ใช่แค่ด้านของความปลอดภัยเท่านั้น แต่ยังรวมไปถึงความน่าเชื่อถือและคุณภาพขององค์กรอีกด้วย
ใครที่สนใจฝึกอบรมด้านอาชีวอนามัยและความปลอดภัยสามารถดูหลักสูตรอบรมได้ทางเว็บไซต์
